JOSÉ AFONSO NO SEIXO

JOSÉ AFONSO NO SEIXO?               (58)

Boa tarde:

(Este artigo é o número catro nos que o Seixo forma parte do relato. Vén a ser unha teima que, sen querer, me leva a revivir os tempos pasados no lugar).

Non, non pasou  polo Seixo o añorado e admirado José Afonso, ben, que eu saiba... A súa música e poesía, viva sempre, sí que viaxou e segue a súa viaxe sen parar ata alí onde for preciso: O Seixo, Navea, Sant Andreu… Alí onde haxa un coñecedor e admirador da súa obra, será presente o “Zeca”. E sí, veredes como o lembrado poeta pode ser presente no lugar máis alto da nosa parroquia.

 A tardiña vai caíndo no Seixo, o luscofusco agasállanos co zoar do vento nos castiñeiros de Sulugar, a súa música faranos compaña e non rematará ata ben entrada a noite.

“Cantigas do maio” é o título dun disco do añorado poeta/ músico portugués, que contén dúas obras (para min mestras) que me poñen a pel de galiña: primeiro a nº 5, “Grándola vila morena”, o que di, como o di, os efectos especiais que reproducen o desfile dos militares, o servizo para a revolución...; logo a nº 4 que, a min, me leva ao Seixo que gardo na memoria selectiva (por suposto que non é a ruína que podemos atopar  hoxe) con moito agarimo, e que titulou: “Canto alentejano”, a música, que reproduce o pranto pola moza asasinada, concórdame coa que o vento xeraba co seu zoar nos castiñeiros dos arredores do lugar, nos luscofuscos dos veráns aló polo tempo da seitura e da malla.

No Seixo sempre ía frio cando comezaba a porse o sol, pero máis ao albiscar a noite. Cumpría abrigarse, pois a calor soportada polo día contrastaba coa friaxe que traía a tardiña.

Pola seitura, moitos dos que andaban na sega quedaban a dormir nalgunha das moitas chabolas que había; as condicións precarias do cocho entre a palla non eran moi adecuadas para o descanso pero, aínda así, compensaban pois baixar a Navea e voltar pola mañanciña era moi cansado e restaba azos para o longo día de traballo que quedaba por diante.

Non lembro ter quedado moitas noites, pero si dunha que foi moi soada pola broma que os mozos artellaron; mellor diría, os homes, xa que había de tódalas idades, non só mozos: alguén do grupo gardara cabezas de xirelos sen cociñar (supoño que xa pensando na xolda que ían montar), e que mellor destino que facelos servir para prepararlles unha soada broma ás mulleres?

Sabían que pasarían a noite na cachopa da Josefa Mondelo (q.e.e.), e alí foron os xoldeiros ciscar os restos dos xirelos arrredor e por riba da palla que lles faría de aveiro para intentar descansar, de xeito que ao abrir a porta e tendo en conta as tebras da noite se topasen coas luces que aqueles restos ían xerar.

Foi unha gran troula. Os mozos e canalla toda agochados, cada un onde puido, agardando a chegada e entrada das mulleres ao refuxio nocturno; non se vía ren, pero a algazara que montaron berrando e correndo cara a nosa chabola, onde aínda escintileaba o farol de gas, foi de campeonato. Non querían volver ao sitio, entón saímos do agocho. Os mozos mofábanse delas, mais as mulleres, enfurecidas, xuntáronse en roda e dixeron: -”xuramos que as ides pagar ben pagas”.

Para axudar a sosegar os ánimos “José Afonso” continuou coa súa música, mesturada co zoar do vento, ata ben entrada a madrugada, botando así  unha man para acadar o sono na precaria palloza.

(Non teño novas de que o xuramento se consumase. Fixen unha enquisa, na contorna familiar, pero non  puiden aclarar nada, así que só podo contar coas miñas lembranzas).

Saúde e boa viaxe.